Choroby zawodowe

Definicja choroby zawodowej

Za chorobę zawodową uważa się chorobę wymienioną w wykazie chorób zawodowych, jeżeli w wyniku oceny warunków pracy można stwierdzić bezspornie lub z wysokim prawdopodobieństwem, że choroba została spowodowana działaniem czynników szkodliwych dla zdrowia występujących w środowisku pracy albo w związku ze sposobem wykonywania pracy, zwanymi dalej narażeniem zawodowym. Rozpoznanie choroby zawodowej u pracownika lub byłego pracownika może nastąpić w okresie jego zatrudnienia w narażeniu zawodowym albo po zakończeniu pracy w takim narażeniu, pod warunkiem wystąpienia udokumentowanych objawów chorobowych w okresie ustalonym w wykazie chorób zawodowych. (Art. 235¹ i 235² ustawy z dnia 22.05.2009r. o zmianie ustawy Kodeks pracy oraz o zmianie niektórych innych ustaw - Dz. U. Nr 99, poz. 825).

Postępowanie w przypadku podejrzenia choroby zawodowej regulują przepisy prawne:

1. ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz. U. z 2018 r. poz. 108)
2. od 03.07.2009r. obowiązuje rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 30.06.2009r. w sprawie chorób zawodowych (Dz.U.2013.1367)
3. rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 01.08.2002r. w sprawie sposobu dokumentowania chorób zawodowych i skutków tych chorób (Dz.U.2013.1379)

Zgłoszenie podejrzenia choroby zawodowej może dokonać:

• pracodawca,
• każdy lekarz (lekarz sprawujący opiekę profilaktyczną nad zakładem pracy, lekarz każdej specjalności leczący pacjenta, lekarz stomatolog) oraz lekarz podmiotu właściwego do rozpoznania choroby zawodowej
• pracownik aktualnie zatrudniony lub były pracownik (bezrobotny, rencista, emeryt), przy czym pracownik aktualnie zatrudniony zgłasza podejrzenie za pośrednictwem lekarza sprawującego nad nim profilaktyczną opiekę zdrowotną

 
Podejrzenie choroby zawodowej zgłasza się:

• właściwemu państwowemu inspektorowi sanitarnemu,
• właściwemu okręgowemu inspektorowi pracy,

których właściwość ustala się według miejsca, w którym praca jest lub była wykonywana przez pracownika, lub według krajowej siedziby pracodawcy, w przypadku gdy dokumentacja dotycząca narażenia zawodowego jest gromadzona w tej siedzibie.  

Pacjent u którego zachodzi podejrzenie choroby zawodowej otrzymuje skierowania na badania. Skierowanie może wydać każdy lekarz (sprawujący opiekę nad zakładem pracy, lekarz każdej specjalności leczący pacjenta, lekarz stomatolog) . 

Ważnym elementem w postępowaniu w przypadku podejrzenia choroby zawodowej jest karta oceny narażenia zawodowego, którą wypełnia :

• lekarz sprawujący profilaktyczną opiekę zdrowotną nad pracownikiem,
• w toku ustalania rozpoznania choroby zawodowej - lekarz zatrudniony w jednostce orzeczniczej,
• w toku podejmowania decyzji o stwierdzeniu choroby zawodowej lub decyzji o braku podstaw do stwierdzenia choroby zawodowej oraz gdy zakład pracy został zlikwidowany właściwy państwowy inspektor sanitarny.

Lekarz może wystąpić o uzupełnienie informacji dotyczących danych zawartych w dokumentacji do: 

• pracodawcy
• lekarza sprawującego profilaktyczną opiekę medyczną nad pracownikiem,
• właściwego państwowego inspektora sanitarnego,
• pracownika lub byłego pracownika.

Poradnia chorób zawodowych WOMP wydaje orzeczenie o rozpoznaniu choroby zawodowej albo o braku podstaw do jej rozpoznania na podstawie:

• wyników przeprowadzonych badań lekarskich i pomocniczych,
• dokumentacji medycznej pracownika lub byłego pracownika,
• dokumentacji przebiegu zatrudnienia oraz oceny narażenia zawodowego.

W/w orzeczenie WOMP wysyła :

• właściwemu państwowemu inspektorowi sanitarnemu,
• zainteresowanemu pracownikowi lub byłemu pracownikowi
• lekarzowi kierującemu na badanie

Badany w jednostce orzeczniczej I stopnia pracownik lub były pracownik ,w terminie 14 dni od dnia otrzymania orzeczenia lekarskiego , który nie zgadza się z treścią wydanego orzeczenia lekarskiego, może wystąpić z wnioskiem o przeprowadzenie ponownego badania przez jednostkę orzeczniczą II stopnia, którą jest instytut badawczy w dziedzinie medycyny pracy. Pracownik składa wniosek za pośrednictwem jednostki orzeczniczej, w której orzeczenie lekarskie wydano.

Orzeczenie lekarskie w sprawie choroby zawodowej wydane przez lekarza jednostki orzeczniczej II stopnia jest ostateczne.  

Decyzję o stwierdzeniu choroby zawodowejalbo decyzję o braku podstaw do stwierdzenia choroby zawodowej wydaje właściwy państwowy inspektor sanitarny na podstawie materiału dowodowego, a w szczególności danych zawartych w orzeczeniu lekarskim wydanym przez jednostki orzecznicze oraz formularzu oceny narażenia zawodowego pracownika lub byłego pracownika.

Decyzję właściwego państwowego inspektora sanitarnego otrzymują:

• zainteresowany pracownik lub były pracownik,
• pracodawca lub pracodawcy zatrudniający pracownika w warunkach, które mogły spowodować skutki zdrowotne uzasadniające postępowanie w sprawie rozpoznania i stwierdzenia choroby zawodowej,
• jednostka orzecznicza zatrudniająca lekarza, który wydał orzeczenie lekarskie,
• właściwy okręgowy inspektor pracy.

Odwołanie od decyzji właściwego państwowego inspektora sanitarnego przysługuje pracownikowi lub byłemu pracownikowi oraz pracodawcy w terminie 14 dni od jej otrzymania za pośrednictwem tegoż inspektora sanitarnego do państwowego wojewódzkiego inspektora sanitarnego.

Orzeczenie i decyzja wydane w II instancji mają charakter ostateczny - nie przysługuje prawo odwołania się od nich. Na decyzję państwowego właściwego inspektora sanitarnego wydającego decyzję w II instancji przysługuje skarga złożona za jego pośrednictwem do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, w terminie 30 dni od daty jej doręczenia.  

Na wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego przysługuje stronom skarga kasacyjna do Naczelnego Sądu Administracyjnego, złożona w terminie 30 dni od daty otrzymania wyroku.

Dokumenty do pobrania: